هرس درختان انجیر
آشنایی با درختان انجیر:
انجیر را از تیره توتها و از جنس فیکوس میدانند. انجیر گونه ای آسیایی از گیاهان گلدار خانواده انجیران است. این درخت بومی خاورمیانه و آسیای غربی است.
درخت انجیر یکی از بلندترین درختان است که آب و هوای گرم و بارانی را دوست دارد. این درخت زادگاهی مدیترانه ای دارد و معمولا در هوای سرد دوام نمی آورد.
برگ های این درخت پهن، کرک دار و دارای شیارهای عمیق هستند. این درخت خزان پذیر است، به این معنی که پس از شروع فصل پاییز، برگ های آن شروع به زرد شدن میکنند و در نهایت میریزند.
ریشه درختان انجیر معمولا عمق زیادی ندارند، با این حال بعضی اوقات ریشه آن ها به طرز عجیبی عمیق میشود. میوه درخت انجیر روی شاخه آن ساخته میشود.
در ایران درخت انجیر به ویژه نوع خودرو یا کوهستانی آن که به انجیر کوهی نام ور است، بسیار قدیمی است. یکی از رویشگاه های انجیر خودرو یا کوهی قهستان و جنوب خراسان و منطقه زیبد است.
در حی حال شهرستان استهبان استان فارس بزرگترین تولید کننده انجیر دیم در جهان میباشد که محصول آن از کیفیت و مرغوبیت خاصی برخوردار است.
گرده افشانی انجیر را نوعی زنبورعسل که از یک شیار کوچک وارد دانه میوه میشوند صورت میگیرد. درختان انجیر میوه را روی شاخه میسازند، البته گونه های نادری از انجیر میوه را روی ساقه نیز میسازند.
رومی ها این درخت را با معتقدات مذهبی خود مخلوط کرده و آن را نشانه سعادت و پیشرفت و ترقی روزافزون میدانسته اند، در قرآن نیز، به این میوه سوگند یاد شده و سوره ای به نام این میوه نام گذاری شده است.
قسمتی که به اسم میوه انجیر معروف است و مورد تعذیه انسان قرار میگیرد در حقیقت میوه نیست بلکه زائده مجوفی است که گل های انجیر به تعدادی زیاد در داخل آن قرار گرفته اند و مواد قندی در این زائده یا رسپتاکل جمع میشوند.
انجیر از درختان مثمر به شمار میرود که میوههای گلابی شکل و خوشمزه و شیرینی دارد. بسیار گوشتی و در عین حال آبدار است.
دارای واریته های مختلفی است به همین دلیل میوه این گیاه در رنگ های مختلف از جمله سبز، بنفش، زرد و... ظاهر میشود.
از خواص بی نظیر انجیر میتوان به موارد زیر اشاره کرد؛
برگ های این درخت به دلیل داشتن خصوصیات مدر بودن، تسکین دهندگی و دافع کرم روده مورد استفاده قرار گرفته و دم کرده برگ درخت انجیر مسکن بوده و برای معالجه سرفه تجویز شده است.
میوه انجیر برای نرم کردن سینه و روده دارای خاصیت ویژه ای است. انجیر تازه دارای منبع غنی بتاکاروتن و ویتامین ث است که در جلوگیری از ابتلا به سرطان کاربرد دارد.
جوشانده انجیر در التهاب دستگاه تنفسی و قرقره کردن آن برای گلودرد و سرماخوردگی مفید بوده و عفونت های لثه را نیز درمان میکند. خوردن انجیر تازه و خشک سبب لینت مزاج شده و یبوست مزمن ره درمان میکند.
هرس درختان انجیر:
در طبیعت، درختان انجیر میتوانند به ارتفاع ۶ تا ۹ متر، با سرعت ثابت ۳۰ سانتی متر در سال، رشد کنند.
بنابراین با هرس علاوه براینکه شکل درختان را خوب و مناسب نگه میداربد، شاخه های جدید را تشویق میکنید تا رشد کنند و تولید میوه را تحریک کنند. اگر درخت به حال خود رها شود، به جای تولید انجیر با کیفیت، انرژی بیشتری برای رشد برگ ها صرف میکند.
هرس درخت انجیر همچنین به شما این امکان را میدهد تا سلامت درخت خود را بررسی کنید و با کوتاه کردن قسمت های آسیب دیده قبل از تبدیل شدن به یک مشکل بزرگ، آن ها را حذف کنید.
اگر درخت هر سال هرس نشود، شاخه های جانبی بارده، رشد ضعیفی داشته که منجر به تولید میوه هایی ریز و نامرغوب خواهند شد. بنابراین با هرس، شاخه های ضعیف حذف و شاخه های قوی حفظ خواهند شد.
بر این اساس هرس درختان انجیر سبب میشود، تا آب و مواد غذایی به طور یکنواخت بع اندام های گیاه رسیده و همه شاخه ها از نور و هوا به طور یکسان بهره مند گردند. در نتیجه گل ها درشت و میوه ها مرغوب خواهند شد.
اهداف هرس درختان انجیر:
هرس در درختان و نهال انجیر جهت افزایش کیفیت محصول، هدف هایی را دنبال میکند که عبارتند از؛
_ هرس درخت انجیر برای تحریک جوانه ها جهت ایجاد شاخه های سال جاری، با قدرت مناسب موثر است.
_ کیفیت میوه ها ره تحت تاثیر قرار میدهد به طوری که صفاتی از میوه مانند اندازه، شکفتگی، رنگ، وزن و غیره همگی با نوع و شدت هرس قابل تغییر است.
_ بین رطوبت خاک و نقاط نیازمند آن در قسمت هوایی درخت تناسب برقرار میکند.
_ ایجاد تعادل بین رشد رویشی و میزان تولید محصول
_ ایجاد شرایط مناسب جهت ورود نور و هوا به داخل تاج
چگونگی هرس درختان انجیر:
هرس درخت انجیر را به دو منظور فرم دهی و بهره برداری هرس میکنند.
_ هرس فرم دهی درختان انجیر:
ابتدا باید به این نکته توجه کرد که هرس درخت انجیر را در سال اول یا دوم بعد کاشت نهال انجام ندهید و بگذارید درخت مقداری بزرگ تر و قوی تر شده و از سال های بعد هرس فرم دهی را انجام دهید. هرس فرم دهی درخت انجیر از سال سوم یا چهارم کاشت باید انجام شود تا به مرور زمان درخت فرم اصلی خود را به دست آورد.
. هرس درخت انجیر و تشکیل درخت به شکل بوته؛
برای فرم دهی درخت به شکل بوته، در هنگام کاشت قلمه انجیر، باید تعداد قلمه ها برای کاشت در هر گودال را ۴ الی ۵ عدد در نظر گرفت. در این فرم دهی درخت نباید هنگام هرس پاجوش های اضافی را حذف کرد تا هر کدام از پاجوش ها تشکیل یک پایه دهد.
. تشکیل درخت به شکل پا بلند؛
همانگونه که گفته شد هرس فرم را از سال سوم کاشت انجام میدهند. در فرم پا بلند درخت انجیر در هنگام کاشت نهال تعداد قلمه ها را معمولا ۲ تا ۴ عدد در نظر میگیرند و هر ساله پاجوش های اضافی در پای درخت را حذف میکنند تا برای تنه اصلی درخت ایجاد مزاحمت نکنند.
در فرم پا بلند درخت انجیر تعداد تنه های اصلی درخت معمولا ۲ تا ۴ عدد است. در سال سوم برای هر کدام از تنه ها ۳ الی ۴ شاخه را به عنوان شاخه های اصلی درخت در نظر بگیرید فاصله شاخه های اصلی درخت از سطح زمین باید ۱/۲ تا ۱/۵ متر باشد.
_ هرس بهره برداری درختان انجیر:
هرس بهره برداری معمولا پس از به بار نشستن درخت هر ساله انجام میگیرد به همین دلیل به هرس سالیانه نیز معروف است.
. هرس سبز یا تابستانه درخت انجیر؛
حذف کردن جوانه های اطراف جوانه میوه که این امر باعث رشد جوانه میوه میشود.
حذف شاخه ای که از پایه درخت انجیر شروع به رشد کرده و نابارور است.
حذف پاجوش های اضافی، که در این حالت برخی پاجوش ها را حذف کرده و برخی دیگر را نگه میدارند تا جانشین تنه که به هر علت از بین رفته اند بشود.
. هرس سیاه یا زمستانه درخت انجیر؛
هرس سیاه یا زمستانه معمولا از اواخر پاییز تا اواخر اسفند قبل از جوانه زدن درخت انجام میشود. در هرس زمستانه در ابتدا جوانه های جانبی اطراف جوانه های جوانه های انتهایی را با استفاده از دست حذف میکنند که به این کار به اصطلاح پنجه کشانی گفته میشود.
علاوه بر این شاخه های اضافی که باعث در هم آمیخته درخت انجیر شده و مانع رسیدن نور خورشید به قسمت درونی درخت میشود را با استفاده از اره و قیچی باغبانی قطع میکنند.
شاخه هایی که نسبت به هم با زاویه ی کمتر از ۴۵ درجه رشد کرده اند یکی را نگه داشته و دیگری را قطع میکنیم.
حذف شاخه های خشک شده و شکسته شده در اثر عوامل طبیعی نیز از از کارهای دیگری است که در هرس زمستانه درخت انجیر باید انجام شود.
شاخه های آفت زده و بیمار را از درخت انجیرتان جدا کنید.
در هرس زمستانه درخت انجیر باید شاخه هایی که به سمت داخل درخت در حال رشد هستند را با قیچی باغبانی یا اره قطع کنید. همچنین شاخه هایی که با هم سایش و تماس دارند یکی از آن ها را باید حذف کرد.
بیرون آوردن پاجوش های اضافی نیز از کارهای مهم هرس زمستانه درخت انجیر است.
در رابطه با هرس درختان بیشتر بخوانید : هرس درختان و نهال پسته
اثرات مفید هرس درختان انجیر:
هرس درختان انجیر دارای اثرات و فواید مفیدی هستند از جمله؛
_ هرس شاخه های مزاحم:
گاهی شاخه ها آنقدر به یکدیگر نزدیک هستند که هر یک مزاحم دیگری است و روی یکدیگر سایه اندازی دارند، در نتیجه مانع دستیابی نور و هوا به شاخه های دیگر میشوند، بنابراین یکی از آن ها را باید حذف کرد.
شاخه های مزاحم درخت انجیر باید هرس شوند چون که در اثر سنگینی یا وزش باد در تماس با هم قرار میگیرند، در نتیجه با توجه به سستی پوست شاخه ها، محل های تماس، زخم میشوند. بنابراین با ایجاد خراش و لهیدگی، ورود عوامل بیماری زا تسهیل و با از
دیت دادن رطوبت، ناحیه آسیب دیده شاخه ضعیف خواهد شد.
_ حذف شاخه های آفت زده:
شاخه های آفت زده که کانون حمله آفات انجیر هستند در اولویت هرس قرار میگیرند تا مصرف سموم بدن حداقل برسد.
_ شاخه های ضعیف که به طور معمول در سال گذشته در موقعیت مکانی نامطلوب نور و هوا قرار داشتند، اما صورتی که همچنان در موقعیت مکانی نامناسب قرار داشته باشند، حذف میشوند.
شاخه های ضعیف درخت انجیر به طور معمول میوه دهی ضعیفی خواهند داشت و در صورتی که هرس نشوند فقط مصرف کننده مواد غذایی و آب خواهند بود و به دلیل کمبود نور، سهمی در فتوسنتز ندارند.
بهترین زمان هرس درختان انجیر:
زمان اصلی هرس درخت انجیر در اوایل تا اواسط بهار، پس از آخرین یخبندان سخت و در اوایل تا اواسط تابستان است، که میتوانید آن ها را کمی کوتاه کنید.
همچنین آن ها را باید در زمستان به سرعت هرس کنید تا شاخه های مرده، بیمار یا متقاطع را جدا کنید.
_ هرس درختان انجیر در بهار؛
هرس درخت انجیر را مانند درخت انار پس از رفع خطر یخبندان طولانی و سخت، اما قبل از شروع رشد جدید در بهار شروع کنید؛
. شاخه های آسیب دیده، متقاطع یا ضعیف در اثر یخ زدگی ره، تا جایی که ۲/۵ سانتی متر از شاخه باقی بماند، هرس کنید تا رشد شاخه های جایگزین بهتر شود. هدف، حفظ شاخه ها با میوه های کوچک در نوک آن ها میباشد.
. در درختان بالغ، برای تشویق رشد شاخه های جایگزین، یک یا دو شاخه بیش از حد بلند و برهنه را تا ۵ تا ۸ سانتی متر هرس کنید.
. اگر نمیخواهید شاخه های جایگزین رشد کنند، به این دلیل که خیلی شلوغ یا نامناسب هستند، آن ها را به طور کامل حذف کنید.
_ هرس درختان انجیر در تابستان؛
بهترین زمان برای هرس تابستانی اوایل تابستان یعنی تیرماه است. زیرا به درخت فرصت میدهد تا میوه های سال بعد قبل از سرد شدن هوا تشکیل شوند.
. در اوایل تابستان، نوک شاخه های جوان را چنان قطع کنید ه ۵ برگ در آن ها باقی بمانند، این هرس فرآیندی تشکیل میوه جنینی نهفته در بغل برگ ها را، تحریک خواهد کرد.
. هرس،شاخه های جدید را تا اواسط تابستان ادامه دهید، به این دلیل که اگر بعد از اواسط تابستان هرس کنید، جنین میوه ها تشکیل نخواهند شد. بنابراین در سال بعد نیز انجیر تولید نخواهد شد.
_ هرس درختان انجیر در زمستان:
بهترین زمان برای هرس درختان انجیر در زمستان مانند درخت هلو و شلیل هنگامی است که درخت در خواب است. معمولا در اواخر زمستان، در یک روز خشک و بدون یخبندان انجام میشود.
. هرس در زمستان به منظور حذف شاخه های آسیب دیده، ضعیف و بیمار و متقاطع است تا یک فضای باز و دلپذیر برای درخت ایجاد کند.
. این شاخه ها را تا حدود ۲/۵ سانتی متر از تنه هرس کنید تا شاخه های سالم جدید رشد کنند و سعی کنید از جدا کردن شاخه ها با میوه ( انجیرهای ریز) در انتهای آن خودداری کنید.
. شاخه های شلوغ را میتوان به طور کامل حذف کرد.
دقت در انتخاب شاخه های هرس:
توالی میوه دهی درخت انجیر کمی متفاوت تر از درختان میوه دیگر است. معمولا میوه دهی درخت انجیر در دو یا سه نوبت پیاپی انجام شده و بار تولید میکند. میوه هایی که در مرحله اول در فصل بهار شکوفه های آن به همراه برگ ها جوانه میزند، و میوه هایی که در ماه های بعدی بر روی سرشاخه ها جوانه زنی میکنند، باغداران در هرس تابستانه نه حتما شاخه هایی که حاوی جوانه انجیر است را شناسایی کند تا به اشتباه آن ها را حذف نکنند.
در نهالستان [یشیل نهال] به ارائه بهترین و باکیفیتترین نهالها افتخار میکنیم. هدف ما کمک به شما در ایجاد باغها و مزارع سرسبز و پربار است. در مجموعه ما میتوانید انواع نهالهای میوه، درختان زینتی، و گیاهان مختلف را پیدا کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر، مشاهده محصولات متنوع، و دریافت مشاوره تخصصی، شما را دعوت میکنیم تا به صفحه اصلی نهالستان ما سر بزنید. در این صفحه میتوانید تمامی اطلاعات مورد نیاز برای خرید نهال انجیر یا قیمت نهال انجیر و انگور و ... های باکیفیت را به دست آورید و با اطمینان کامل خرید کنید.
منتظر حضور شما هستیم تا تجربهای بینظیر از خرید نهال داشته باشید و به باغ یا مزرعه خود جان تازهای ببخشید.