یکی دیگر از ارقام پربار و تجاری شلیل ، شلیل رفعتی میباشد که نوعی شلیل پیوندی است و منشا ایرانی دارد به اصطلاح بومی کشور عزیز ایران است. میوه این درخت به نسبت بزرگ و گوشتی آبدار دارد که هسته جدانیست. رنگ پوست بیرونی این میوه قرمز رنگ و بازار پسند میباشد. این شلیل برخلاف بعضی ارقام شلیل گوشتی ترش و تردی دارد به همین خاطر قابلیت نگهداری بالای دوماه در انبار ها را دارد . هر رقم میوه برای رشد ایده آل خودش نیاز دارد که بعضی شرایط مساعد و فراهم باشد مثلا شلیل رفعتی برای بزرگ تر شدن و گوشتی تر شدن و شیرین تر شدن به دمای بالای ۲۵ درجه سانتی گراد احتیاج دارد و فقط تا ۱۷ درجه زیر صفر قدرت تحمل دارد . این رقم برای کاشت در منطقه معتدل رو به نیمه سردسیری مناسب است . درخت شلیل رفعتی بسیار زودبازده و قدرت رشدی تنه ای و شاخه ای بالایی را ندارد و حداکثر تا ۳و نیم متر میتواند ارتفاع بگیرد به همین سبب به درخت پاکوتاه معروف است و این ویژگی سهولت در برداشت محصول را بالا برده است . پاکوتاه بودن این درخت سبب شده در مقیاس هکتاری تعداد بالای اصله درخت کاشته شده و به دلیل فاصله کمی که برای کاشت نیاز دارد باردهی بالاتری در این مقیاس داشته باشید.
زمان گلدهی شلیل رفعتی
این رقم نهال شلیل مقاوم به سرما و دیررس بهاره میباشد این رقم از نظر گل دهی ، دیرگل میباشد تا جایی که در اواخر فروردین ماه گلدهی خود را آغاز میکند . این ویژگی باعث شده گلبرگ های این میوه در فصل سرد دچار آسیب بهاره نشود.
اما برخلاف دیرگل بودن این درخت ، زودرس نیز است به طوری که محصول رسیده و نهایی آن اوایل تابستان وارد بازار میشود، زودرس بودن این رقم باعث شده که بسیار در بازار های ایران محبوبیت بالایی داشته باشد و نوبرانه بودن میوه های این درخت قیمت بسیار خوبی در بازار به خود اختصاص میدهد.
عمرمفید و اقتصادی درخت شلیل رفعتی
در اصطلاح کلمه عمر مفید به سال هایی از زندگی درخت گفته میشود که او بیشترین میزان باردهی را داشته باشد . درخت بالغ شلیل رفعتی نیز ۱۰ الی ۱۳ سال عمر مفید دارد که بعد از این سال ها عمر مفید درخت تمام میشود که بعد از این مدت هم میزان باردهی درخت کاهش میابد و هم کیفیت میوه ها بسیار پایین تر می آید. البته این نکته را بدانید هر درختی به خصوص درخت شلیل طبق شرایط نگهداری که بر روی او اعمال میشود ( کوددهی، هرس، آبیاری، خاک مناسب، سم پاشی ….)کیفیت محصول نهایی و طول عمر مفید آن کاهش و یا افزایش میابد.
میزان عملکرد و زمان شروع باردهی درخت شلیل رفعتی
این درخت به قدری زودبازده است که شما از همان سال اول کاشتتان شاهد باردهی او خواهید بود البته که این باردهی به صورت نوبرانه خواهد بود و به صورت دوره ای و سالیانه افزایش باردهی را شاهد خواهید بود. میزان باردهی این درخت در مقیاس هکتار بین ۵۰ تا ۶۰ تن میباشد که این میزان با توجه و رسیدگی قابل تغییر است.
نیاز سرمایی درخت شلیل رفعتی
تا آنجا که اطلاع دارید میانگین نیاز سرمایی اکثر درختات ۴۰۰۰ ساعت دمای ۷ درجه زیر صفر میباشد که بیشتر ارقام شلیل باید این ۴۰۰۰ ساعت را مانند خیلی از درختان الوان بگذرانند ، درخت شایل رفعتی نیز مانند بسیاری از ارقام باید این ۴۰۰۰ ساعت را بگذرانند که در صورتی که این تایم سرما مهیا نشود جوانه های درخت خواب زمستانه خود را نمیگذرانند و باردهی بسیار کم میشود. این نیاز البته باید با توجه به اقلیم و جو منطقه کاشت درنظر گرفته شود.
مناسب ترین سطح ارتفاع دریا برای کاشت نهال شلیل رفعتی ارتفاعی مابین ۵۰۰ تا ۱۸۰۰ متر از سطح دریا میباشد ، تا آنجایی که میدانید این ارتفاع در منطقه های سردسیر، نیمه سردسیر و معتدل واقف میباشد و با خیال راحت در این مناطق توانایی کاشت این رقم شلیل را خواهید داشت .
خاک مناسب برای کاشت نهال شلیل رفعتی
خاک شنی لومی زهکشی شده بهترین بستر برای کاشت نهال شلیل رفعتی و بسیاری از ارقام شلیل میباشد که نیاز به پی اچ خنثی دارد یعنی خوب است اسیدیته خاک مابین ۶_۷ باشد ، زمانی که نهال شلیل را در خاکی سنگین ، سفت و رسی بکارید این نهال در خاک ریشه زایی نمیکند و در نتیجه رشد نهال کند و در بسیاری مواقع یک سال نگذشته خشک میشود. در چنین خاک هایی آبیاری غرقابی باعث پوسیدگی ریشه و از بین رفتن نهال شلیل میگردد به همین سبب با توجه به نیاز درخت خاک خود را آماده سازی و بکارید.
آبیاری مناسب و اصولی درخت شلیل رفعتی
این درخت بسیار حساس و احتمال خشک شدن آن در صورت عدم نظم در آبیاری بسیار بالاست اما اگر در آبیاری نظم و اصول را رعایت بفرمایید روز به روز شاهد افزایش باردهی خواهید بود . خوب است بدانید هنگام آبیاری درخت شلیل رفعتی نباید مستقیما آب به تنه درخت برخورد و تماسی داشته باشد . آبیاری بیش از حد هم ریشه درختان را دچار خفگی ریشه درختک خواهد کرد که رفته رفته سبب پوسیدگی سلول های گیاهی حیاتی درخت میگردد، نیاز آبی درختان شلیل حدود ۵۰ لیتر در هفته است که به میزان سن نهال ، جنس خاک ، میزان بارندگی این اندازه قابل تغییر است. ، بهترین و مناسب ترین روش آبیاری درختان الوان آبیاری قطره ای است.
کوددهی و هرس مناسب درختان شلیل رفعتی
کودهای اسیدهیومیک و ان پی کا مناسب ترین کود و منبع غذایی برای تقویت نهال شلیل رفعتی میباشد . زمانی که شما کود شیمیایی را همراه کود آلی درخاک منطقه کاشت خود استفاده میکنید ، همه مواد مورد نیاز درخت برای رشد سریع تر ، باردهی بیشتر، سلامت محصول بالاتر را در اختیار درخت قرار میدهید البته بهتر است قبل از کاشت و قبل از استفاده از هر نوع کود البتذا خاک منطقه کاشت خود را مورد آزمایش قرار دهید . نکته: بهترین زمان ایجاد چالکود برای کود حیوانی زمان خواب درختان میباشد.
درخت شلیل رفعتی بهتر است در سال اول کاشت فقط سربرداری شود که این سربرداری از ارتفاع ۸۰ تا ۹۰ درخت قابل اجراست. سال دوم رشدی درخت خوب است که پاجوش های موجود درخت هرس و شاخه های زیر ۶۰ سانت درخت حذف گردد تا فرصتی برای رشد تنه درخت داده شود ، اگر شما هرس به موقع و اصولی داشته باشید باردهی و سلامت درخت شلیل رفعتی خود را تضمین خواهید کرد . در اوایل فصل زمستان بهترین زمان برای هرس درخت شلیل آغاز میگردد به طوری که یخبندان به اتمام رسیده و جوانه های درخت هنوز رشد نکرده باشند ، سیستم مرکز باز بهترین روش برای هرس درختان شلیل رفعتی میباشد که در این روش هرس، نور خورشید به تمامی شاخه های درخت میرسد و کیفیت رشدی محصول و درخت را بالا میبرد.
مقاومت بالای درخت شلیل رفعتی در برابر سرما_گرما و بیماری و آفات
درست است که درخت خودش بسیار مقاومت بالایی دارد و سطح مقاومتش در برابر سرما و گرما و بسیاری از آفات مرسوم بالاست اما اگر رسیدگی درست و به وقت و اصولی نداشته باشد ممکن است به آفاتی همچون شته ، کرم ریشه خوار و پوسیدگی درخت دچار و از بین برود پس خوب است سم پاشی زمستانه و در فصل رشد درخت جدی گرفته و از آن غافل نشوید.
کاشت مناسب و گرده افشان درخت شلیل رفعتی
شلیل رفعتی نیز همانند دیگر شلیل های اصلاح نژاد شده و پیوندی و بذری نیازمند گرده افشان است بطوری که برای هر ۱۰ اصله درخت شلیل رفعتی یک گرده افشان نیاز است که درباغ کاشته شود تا میزان باردهی در باغ بالا رود ، درصورت نبود گرده افشان میزان باردهی بسیار کم میشود.
درخت شلیل باید در نقطه ای که نورگیری خوبی دارد کاشته شود تا درخت شلیل بتواند ۶ ساعت نیاز نوری خود را از خورشید جذب بکند ، پس دقت کنید در هنگام کاشت درختان را در سایه انداز های یکدیگر نکارید و ژرفای چاله های کاشتی تا عمق ۶۰ سانتی حفر شود .
ابعاد ۳*۳ بهترین فاصله کاشتی برای کاشت نهال درخت شلیل رفعتی میباشد . با کیفیت ترین درختان پایه رویشی میوه را از یشیل نهال بخواهید .