بیماری و آفات درخت سیب
شته مومی سیب:
شته مومی یا خونی نیز گفته میشود. بومی آمریکای جنوبی بوده. این افت میتواند روی ریشه یا قسمت های هوایی سیب قرار داشته باشد. معمولا در اوخر تابستا و پاییز بیشتر روی قسمت های هوایی مستقر میگردد. کلنی های افت در قسمت ها مختلف در خت میتوانند شکل بگیرند اما ساقه ها و شاخه های جانبی درخت مناطق جذاب تری برای تجمع این افت هستند.
این شته به صورت نیمف روی ریشه درختان و نهال سیب زمستان گذرانی میکند. همچنین این افت میتواند به صورت نیمف های جوان در قسمت های بالای خاک, در نواحی دارای پوشش روی تنه و یا شاخه های اصلی زمستان را سپری نماید.
در زمستان های شدید کلنی های زمستا گذران شته مومی در قسمت های بالا خاک از بین میروند. در با گرم شدن هوا در بهار, شته های زمستان گذران تولید نیمف های زنده کرده که به سمت بالا و پایین درخت حرکت میکنند.
در صورتی که کلنی های زمستان گذران شته مستقر روی شاخه و تنه درخت در طی زمستان از بین رفته باشند, نیمف های روی ریشه به سمت بالای خاک جهت تشکیل منبع الودگی جدید حرکت میکنند.
محل مورد علاقه این شته ها برای تغذیه در طی تابستان, قسمت اتصال دمبرگ به ساقه(axil) در شاخه های انتهای درخت میباشد.
هنگامیکه جمعیت افت زیاد باشد بیششتر برگ ها در پایه ی خود یک توده پشمی دارند.
بالغین بالدار هنگامی تشکیل میشوند که نسل زمستان گذران افت قصد مهاجرت روی میزبانان زمستانی خود را دارد.
هنگامی که افت از ریشه ها و یا شاخه تغذیه میکند با تزریق بزاق سمی خود به داخل شیره گیاهی, سبب تشکیل گال و یا ایجاد تورم میگردد.
در طی یک سال این گال ها و تورم ها خیلی قابل توجه نیستد اما با ادامه تغذیه اندازه ان ها افزایش پیدا میکند.
بیشترین خسارت را کلنی های زیرزمینی شته مومی با تغذیه از ریشه ایجاد میکنند.
ریشه های الوده تورم های خیلی بزرگ و غیرطبیعی دارند.
ادامه تغذیه از ریشه سبب از بین رفتن ان و در نتیجه کاهش رشد و حتی مرگ درختان جوان میگردد.
این شته ها علاوه بر خسارت مستقیم میتوانند منجر به بیماری های قارچی شانکر روی درختان سیب گردند.
گال های تشکیل شده روی تنه نسبت به سایر قسمت های پوست درخت در برابر سرما بیشتر حساس هستند و در دماهای پایین پاره شده و منجربه ایجاد شانکر میگردند.
عسلک ترشح شده از این افت نیز باعث جذب قارچ کپک دوده ای وکاهش کیفیت میوه ها میشود. این شته پشمی بالغ قرمز متمایل به ارغوانی است و کاملا با باا موم سفید ضخیم و پشمی پوشیده شده.
جلوگیری ودرمان شته مومی سیب:
درختان را در طول فصل رشد از نظر کلونی های سفید و مومی شته سیب مشخص بررسی کنید.
کنترل بیولوژیکی: بال توری ها و کفشدوزک و لاور مگس های شکارگر شته وهمچنین زنبور انگلی, شکارچیان شته مومی سیب هستند. شکارچیان به جز ترشحات مومی باقی مانده از شته ها, همه چیز را مصرف میکند.
کنترل زارعی: اگر کلنی های شته مومی سیب روی درختان یافت میشود میتوان ان ها را به صورت فیزیکی حذف کرد. بسیاری از پایه های مالینگ و مالینگ مرتون مقاوم هستند.
کنترل شیمیایی:
کارباریل: برای زنبورها بسیار سمی است.
ایمیداکلوپرید:برای زنبورها بسیار سمی است. در روش تیمار خاک ممکن است فعالیت باقی مانده در گیاهان چوبی به مدت 12 ماه یا بیشتر داشته باشند. اگر هدف مدیریت کوتاه مدت است, رویکردهای دیگری را در نظر بگیرید.
صابون حشره کش:
مالاتیون و پیرترین و زتا سیپرمترین که برای زنبورها بسیار سمی هستند.
شته سبز سیب:
به درختان سیب حمله میکند. درحال حاضر در اکثر کشورهای اروپاییو غرب اسیا و شمال افریقا و امریکای شمالی انتشار داشته و در اکثر باغات ایران نیز پراکنش دارد. این افت با تغذیه از شیره گیاهی و ترشح عسلک باعث بروز خسارت در سرشاخه های جوان درر اوایل بهار میشود.
شته ماده بی بال و گلابی شکل به طول 1.5 تا 2 میلیمتر است. بدن به رنگ سبز روشن یا سبز متمایل به زرد است.
قسمت های انتهای بدن کمی تیره تر میباشد.
رنگ عمومی بدن ماده های بالدار سبز روشن ولی سر و دو حلقه اخر سینه, دم و کورنیکول ها سیاه و همچنین چشم ها نیز قرمز تیره است.
انبوه جمعیت و خسارت شته سبز سیب در درختان جوان و پاجوش های درختان مسن سیب بیشتر است. غالبا در اثر تغذیه از برگ های جوان سبب تغییر شکل هایی در ان ها میشود.
اگر به طور متوسط 4 برگ در روی پاجوش ها به این افت الوده شده باشند کنترل این افت الزامی است. مراحل بالغ و پورگی این افت عمدتا در پشت برگ ها جوانه و سرشاخه های جوان درختان میزبان مستقر شده تغذیه میمنمایند و ترشحات چسبنده ای نیز ایجاد میکنند. خسارت در روی درختان جوان و نهالستان ها بیشتر از درختان مسن میباشد.
پیچیدگی برگ درختان الوده در اثر فعالیت این شته در پشت برگ ها باعث کاهش رشد سطح تحتانی برگ میشود. برگ ها پیچیده شده و به صورت برگ درمیایند. خسارت این شته در ایران زیاد و در تمام باغات سیب وگلابی دیده میشود.
این شته زمستان را به صورت تخم در روی باج.ش های اطراف درختان و سایر گیاهان میزبان به سر میبرد. در بهار تخم ها باز و پوره های سن یک از پوسته تخم خارج میشوند. پوره ها پس از خروج از تخم به سمت جوانه ها و برگ های تازه باز شده و شکوفه ها حرکت میکنند. پس از استقار شروع به تغذیه از شیره گیاهی میکنند.
تا قبل از باز شدن جوانه ها شته سبز سیب از قسمت سبز جوانه ها تغذیه میکنند. ولی در مراحل بعدی روی برگ ها , شکوفه ها و حتی دمگل متمرکز شده و تغذیه میکنند. شته هایی که از تخم زمستانه خارج میشوند ماده های بکرزای بی بالپ بوده و به صورت زنده زا زاد و ولد میکنند.شته های موسس به فاصله دو هفته بعد از خروج از تخم قادر به تولید مثل هستند.
جلوگیری و درمان شته سبز سیب:
دشمنان طبیعی:
این شته داری دشمنان طبیعی متعددی است مانند کفشدوزک ها, لاور بالتوری ها, مگس های سیرفیده, لاور پشه های شکارگر و سن های شکارگر میباشد.
مبارزه شیمیایی:
زمستان گذرانی افت به صورت تخم رود تنه و سرشاخه درختان میزبان انجام میگیرد. بکارگیری روغن یا روغنپاشی در موقعی که گیاه در خواب است تاثیر خوبی در کاهش جمعیت دارد.
اگر شته ها موجب پیچیدگی برگ شوند یا تولید گال نمایند از سموم سیستمیک مانند اکسی دی متون متیل و تیومتون استفاده میشود. ولی اگر موجب پیچیدگی نشوند از پریمیکارب که یک شته کش اختصاصی است استفاده میشود.
در این رابطه بخوانید : آفات و بیماری های درخت گیلاس
شپشک واوی سیب:
بیماری های گیاهی مانند شپشک واوی یکی از اصلی ترین عللی هستند که میتوانند بر عملکرد محصولات کشاورزی اثر بگذارند. از انجایی که با توجه به رشد روزافزون جمعیت, معضل کوبود موادغذایی بیش از گذشته احساس میشود. مبارزه با این بیماری ها اهمیت ویژه ای خواهد داشت.
بیماری شپشک واوی سیب یکی از بیماری های گونه درختان است که هر ساله صدمات زیادی به بار میاورد.این شپشک یکی از انواع شپشک های سپردار است که در میزبان ان اغلب سیب بوده و مبارزه با ان ارزش خاصی دارد.
این شپشک روی بدن خود دارای قسمت های سپر مانندی است. ساختار بدنیشان به شدت پیچیده است و به دلیل مقاومت بالایی که در مقابل اب دارند, مبارزه با انها کار ساده ای نیست.
زره یا سپر اسن حشرات به عنوان یک مانع شناخته میشود که حتی پس از مرگ حشره نیز اثار ان میتواند باقی بماند. این نوع شپشک ها خود دارای انواع گوناکونی هستند که شپشک واوی سیب و شپشک واوی نارون و شپشک واوی پسته از انواع مهم ان هستند.
این شپشک میتواند نقاط مختلف درخت سیب را مورد نابودی قرار دهد. شاید این افت ابتدا بر روی میوه یا شاخه های فرعی و کوچک مشاهده شود. در صورت عدم مقابله با ان ممکن است تنه و ساقه اصلی درخت را نیز مورد حمله قرار داده و حتی به سایر درختان نیز سرایت کند.
عدم مقابله با این افت میتواند صدمات جبران ناپذیری به بار اورد و کیفیت محصول را تا حد زیادی کاهش دهد.
پوشش فلس در شپشک ماده بالغ دراز به طول 1 تا 3.5 میلیمتر است. این پوشش صدف شکل, محدب و در ابتدا خاکستری مایل به نقره ای یا قهوه ای روشن است. اما با افزایش سن به بنفش یا قهوه ای مسی تبدیل میشود و گاهی اوقات به شکل نواری دیده میشود.
در گونه نر این حشره پوشش فلس, در صورت وجود, قهوه ای روشن, کوچک تر, باریک تر و موازی تر از جنس ماده است.
این شپشک عمدتا رود شاخه های درختان میزبان و گاهی روی برگ ها و میوه ها دیده میشود. این حشره قابلیت تخم گذاری بالایی دارد. هر حشره ماده میتواند تا 100 عدد تخم بگذارد و این امر نشان از تکثیر بی حد و مرز ان دارد.
تخم ها در طول زمستان دست از فعالیت برمیدارند و در تابستان حشرات از تخم ها خارج میشوند.
این ها نمیتوانند پرواز کنند. در ابتدا ممکن است توسط باد یا حیوانات دیگر جابه جا شوند. در این مرحله مرگ میر حشرات به نسبت زیاد است.
علایم این شپشک میتواند در هر قسمت از گیاه بروز کند. مثلا علایم ان را میتوان روی برگ, ساقه, تنه اصلی و حتی میوه مشاهده کرد.
میوه ها در این حالت معمولا شکل طبیعی خود را از دست میدهند و کوچک تر از حد معمول هستند.
همچنین میتوان لکه های قرمز رنگی را بر روی ان مشاهده کرد.
هجوم شدید این افت میتواند منجر به مرگ شاخه ها و حتی مرگ کل درخت شود.
جلوگیری و درمان شپشک واوی سیب:
از انجایی که این شپشک از مهم ترین و مضرترین افات شناخته شده درختان در ایران است, مبارزه با ان بسیار مهم است.
برای مبارزه با این افت سه راه حل کلی وجود دارد:
نمونه برداری: برای اینکه بتوان با افت مبارزه کرد لازم است تا در ابتدا براوردی از میزان شیوع بیماری انجام شود. به این منظور 4 شاخه درخت در اوایل بهار انتخاب میشود و تعداد فلس ها در واحد سطح شمارش میگردد.
کنترل شیمیایی:
پس از انکه نمونه برداری انجام شد لازم است تا با استفاده از روش شیمیایی یا بیولوژیکی زیست شناسی نسبت به مبارزه با افت اقدام کرد. به این منطظور ارگانوفسفره ها که در بهار با ظهور خزنده ها به کار میروند, کنترل خوبی را فراهم میکنند. مانند روغن های سفیدو
کنترل بیولوژیکی:
برای این کنترل میتوان از زنبور های پارازیتویید که برای مبارزه با سایر شپشک ها نیز به کار میروند استفاده کرد.
کنترل زراعی:
در این روش میتوان شاخه های الوده را شناسایی کرد و با هرس کردن و سوزاندن انها از تکثیر افت جلوگیری کرد. البته این روش در زمان های اولیه بروز بیماری موثر است.
یکی از بهترین راه های پیشگیری از این افت انتخاب نهال های مرغوب و مقاوم در برابر افات و بیماری میباشد.
همچنین سم پاشی به موقع میتواند تاثیر به سزایی در کنترل انها داشته باشد.
کرم سیب:
کرم سیب یک افت شایع محسوب میشود. و خسارت ان بالاتر از حد قابل قبول از نظر اقتصادی است.
این افت کلیدی و در حقیقت وضعیت ان, محور کنترل سایر افات سیب است.
عرض پروانه های کرم سیب با بال های باز 15 تا 22 میلیمتر است. بال های رویی خاکستری بوده و در انتها دارای یک لکه خاکستری متالیک میباشد.
در متن بال های جلو نوارهای عرضی قهوه ای رنگی جلب نظر میکند.
بال های زیرین کرم تا قهوه ای روشن است. حشرات نر در زیر بال های جللویی خود دارای لکه های کوچک مستطیلی سیاه رنگ میباشند. ابعاد تخم 0.9 عرض تا 1.3 طول میلیمتر میباشد.
تخم ها معمولا به صورت منفرد گذاشته میشوند. مرحله جنینی معمولا 3 تا 6 روز به طول می انجامد سپس لاورهای سن یک پس از تفریخ تخم ها از انها خارج شده و به دنبال میوه ها جهت ورود به انها میگردند.
لاور کرم سیب پس از ورود به میوه به سمت مرکز ان یعنی دانه ها حرکت میکند و به همین دلیل به این افت کرم دانه خوار سیب نیز میگویند.
میوه های خسارت دیده از نسل اول افت ریزش میکنند. ولی میوه های نسل های بعدی اکثرا روی درخت باقی میمانند. علت ریزش میوه های نسل اول همانا کوتاه بودن قطر میوه و در نتیجه رسیدن سریع لاور به دانه ها و خورده شدن سریع دانه ها به علت کوچکی ان هاست.
این افت زمستان را به صورت لاور کامل در پناهگاه های مختلف مثل زیر پوستک درختان, لای کلوخه ها و بقایای گیاهی پای درخت, در داخل پینه های تنیده شده به سر میبرد که با مساعدت هوا در بهار تبدیل به شفیره میشود.
جلوگیری و درمان کرم سیب:
روش های مکانیکی:
به دلیل توسعه ی مقاومت در جمعیت های کرم سیب,نیاز به جایگزین هایی برای حشره کش ها وجود دارد. در مطالعت اخیر توجه ویژه ای به سیتم هاای توری حذف حشرات در تولید سیب شده است.
استفاده از تورهای مخصوص حشرات یک روش کاربردی و کاملا موثر است, اما متاسفانه هزینه بالایی دارد و امکان اجرای ان در همه باغات وجود ندارد.
کنترل شیمیایی:
این روش همچنین یک روش کارامد است و توسط کشاورزان و باغداران به طور مستمر استفاده میشود.
استفاده از سمومی مثل ارسنات نیکوتین, اندوسولفان, دیازینون, کارباریل, پرمترین رایج است.
کنترل بیولوژیک:
شب پره های بالغ مونث ماده جذاب جنسی ترشح میکنند تا شب پره های نر را به خود جلب کنند. در باغات از فرمون های مصنوعی در تله ها استفاده میشود تا وجود شب پره های نر را نشان دهد.این تله ها حاوی ترکیبی از فرمون و مواد فرار گیاه میزبان میباشند که هردو جنس نر و ماده را به خود جلب میکنند که برای نظارت بر فعالیت پروانه ها در حین جفتگیری مفید است. تله های چسبنده فرمونی را اویزان کنید تا حشرات درحال پرواز را شکار کند.
شب پره ها به بوی تله های فرمون جذب میشوند و پس از صید نمیتوانند روی سیب تخم بگذارند. چهار تله فرمونی را روی هر درخت سیب بالغ قرار دهید.
از تله های فرمون و دما برای پیش بینی زمان تخم گذاری استفاده میشود. چنین پیشبینی هایی زمان بهتر سم پاشی را امکان پذیر میکند.
آتشک:
یکی از مهمترین افات و بیماری های درخت سیب است. خسارات ان قابل مقایسه با هیچکدام از بیماری های دیگر نیست. و گاها غیرقابل جبران است.
این بیماری معمولا در اوایل بهار در گل ها ظاهر میشود.
روی گل ها علایم آبسوخته دیده شده و بعد از پژمردن به رنگ قهوه ای درمیاید. علایم سپس روی برگ ها گل و نوک شاخه های جوان ظاهر میشود. این بیماری به سرعت از محل الودگی گلها توسعه پیدا کرده و موجب مرگ سرشاخه های جوان میگردد.
باکتری (ERWINIA AMYLOVORA) عامل بیماری آتشک سیب است.
جلوگیری و درمان آتشک:
از کاشت توام چندین گیاه میزبان باکتری مانند سیب و به و گلابی در یک باغ خودداری شود.
از کاشت درختان بسیار حساس به این باکتری مانند به و زالزالک به عنوان بادشکن در اطراف باغ ها خودداری شده و به جای انها از درختان عیر مثمر استفاده شود.
انواع مقاوم به بیماری به تدریج جایگزین انواع حساس شوند.
مصرف کودهای ازته به حداقل برسد.
حساسیت به بیماری آتشک سیب در خاک های اسیدی بیشتر است, توصیه مشود پی اچ خاک در باغ های جدید قبل از کاشت نهال ها با فزودن اهک کنترل و تنطیم شود.
عملیات هرس کردن میبایست تا حدامکان در فصل زمستان انجام گیرد.
از انجام عملیات هرس در روزها بارانی و مرطوب جدا خودداری شود.
هرس های صحیح بسته به میزان و شرایط الودگی بین 15 تا 30 سانتی متر پایین تر از محل مشاهده علایم ظاهری بیماری الزامی است.
با بازدید نهال ها, سرشاخه های درختان و گیاهان زینتی میزبان سعی شود بیماری در الودگی های اولیه کشف و ریشه کن شود.
به محض مشاهده علایم اولیه شاخه های الوده درختان بیمار به سرعت هرس و سم پاشی شود.
شاخه های هرس شده منبع مهم الودگی هستند لازم است این شاخه ها فورا و با احتیاط ددر خارج از باغ سوزانده شوند.
با هر عمل هرس روی شاخه های الوده درختان بیمار, ابزارهای هرس کاملا با بردوفیکس رقیق نشده ,ضدعفونی شوند.
در صورت شدت الودگی و رسیدن شانکر یا پوست مردگی به تنه اصلی, درخت باید به طور کامل حذف و سوزانده شود.
شکوفه های ثانویه درختان حذف گردند.
جهت جلوگیری از زمستان گذرانی باکتری در محل پوست مردگی ها یا شانکرها, این محل ها باید دقیقا روی درختان الوده شناسایی, حذف و بعد از رسیدن به بافت سالم, گیاه با بردوفیکس رقیق نشده پانسمان گردد.
لکه سیاه سیب:
یکی از آسیب رسان ترین در باغات سیب است. میتواند تا 100 درصد میوه های موجود روی درختان را از بین ببرد. یک نوع بیماری قارچی است که بر روی میوه سیب, شاخه ها, برگ و دمبرگ به صورت لکه های قهوه ای رنگ دیده میشود. توجه به این بیماری از این جهت اهمیت دارد که پرخسارت ترین بیماری از نظر اقتصادی در کشت سیب است. به طوری که در بعضی از موارد همه محصول را از بین میبرد.این بیماری باعث افت شدید کمی و کیفی سیب میشود.
به شکل لکه های سیاه رنگ روی میوه های سیب, برگ ها و گاهی شاخه ها خودنمایی میکند. زمانی که حتی یک مورد در باغ مشاهده شود باید سریعا نسبت به مقابله با ان اقدام شود چرا که در صورت طغیان عملا مبارزه بسیار سخت و حتی غیرممکن خواهد بود.
گیاهان میتوانند در هر دوره از فصل رشد به این بیماری مبتلا شوند.
جلوگیری و درمان لکه سیاه سیب:
بهترین کارها برای پیشگیری از بیماری لکه سیاه عبارتند از:
مدیریت حجم آب مورد استفاده در آبیاری
مدیریت استفاده از کودهای ازت بالا
تقویت بنیه ی درختان سیب در مقابله با بیماری های قارچی
برای مبارزه با این بیماری:
از بین بردن عوامل بیماری زا, ترمیم یا جایگزینی بافت ها و قسمت های آسیب دیده گیاه
اصلاح شرایط محیطی برای پیشگیری از ابتلای مجدد
استفاده از سموم ارگانیک خاص در کنترل لکه سیاه سیب موثر است.
بهترین راه مقابله با بیماری لکه سیاه سیب استفاده درست, به موقع و کافی از کودهای دارای کلسیم است. عنصر کلسیم نقش بسیار مهمی در تشکیل قاب سولولوزی سلول های گیاهی دارد. اگر بتوانیم این قاب را تقویت کنیم عملا احتمال مبتلا شدن درخت سیب به این بیماری لکه سیاه را به شکل قابل توجهی کاهش داده ایم.
در نهالستان [یشیل نهال] به ارائه بهترین و باکیفیتترین نهالها مفتخریم. هدف ما کمک به شما در ایجاد باغها و مزارع سرسبز و پربار است. در مجموعه ما میتوانید انواع نهالهای میوه، درختان زینتی، و گیاهان مختلف را بیابید.
برای کسب اطلاعات بیشتر، مشاهده محصولات متنوع، و بهرهمندی از مشاوره تخصصی، شما را دعوت میکنیم تا به صفحه اصلی نهالستان ما مراجعه کنید. در این صفحه میتوانید تمامی اطلاعات مورد نیاز برای خرید نهالهای باکیفیت را پیدا کنید و با اطمینان کامل خرید خود را انجام دهید.
ما منتظر شما هستیم تا تجربهای عالی از خرید نهال داشته باشید و به باغ یا مزرعه خود جان تازهای ببخشید.